سابقه و هدف: عوامل خسارت‎زای غیرزنده مانند کاهش بارندگی می‏تواند باعث افزایش طغیان آفات و بیماری‎ها و کاهش رشد درختان شود. مطالعه پیرامون شناسایی عوامل خشکیدگی‎ها در جنگل‎ها ضروری به نظر می‎رسد. از این رو، پایش تطبیقی همراه با ارائه اطلاعات در مورد سطوح جمعیت آفات، در بهبود تصمیمات مدیریتی نقش مهمی دارد و می تواند در شناسایی مناطق پرخطر شیوع آفات و بیماری‎ها برای تمرکز تلاش‎های مدیریتی آینده مورد استفاده قرار گیرد. اولین گام اساسی در ایجاد برنامه صحیح مدیریت، شناسایی دقیق گونه آفت است. بنابراین، هدف از این بررسی، شناسایی و معرفی دقیق گونه برگ خوار بلوط در ذخیره‎ گاه جنگلی بلوط سرسختی استان مرکزی است. پروانه گزنده بلوطPorthesia melania Stgr. (Lepidoptera: Lymantriidae) ، یکی از آفات مهم درختان بلوط در ایران است. در این بررسی، وقوع P. melania در ذخیره گاه جنگلی سرسختی استان مرکزی برای اولین بار گزارش شد.مواد و روش ها: ذخیره گاه جنگلی سرسختی حدود 200 هکتار می‏باشد که در 10 کیلومتری شهرستان شازند استان مرکزی واقع شده است. در این تحقیق، برای اولین بار طی سال های 1401-1398 بررسی و پایش منظم این منطقه انجام شد. در نمونه برداری از روش Zobeiri استفاده شد، به طوری که 10 مسیر روی نقشه ذخیره‎گاه ترسیم شد. انتخاب محل نمونه‎برداری اول به صورت تصادفی و سایر نقاط نمونه‎برداری به صورت سیستماتیک تعیین شدند. از میان 10 خط، 4 خط انتخاب و از هر خط حداقل 10 درخت نمونه‏برداری شد. تعیین میزان خسارت شب‎پره گزنده بلوط بر اساس مشاهدات میزان خسارت روی هر درخت و میانگین‎گیری انجام شد. شاخص خسارت بین صفر (بدون خسارت) تا 5 (حداکثر خسارت) در نظر گرفته شد.نتایج و یافته‎ها: این آفت در سال 1399-1401 در ذخیره‎گاه بلوط استان مرکزی مشاهده و گزارش شد. از نیمه دوم فروردین با گرم شدن هوا در این منطقه، لاروهای زمستان‎گذران (لاروهای سن سوم) فعال شده و از جوانه‎ها و برگ های جوان تغذیه می‎کنند. در این زمان (در اوایل بهار) خسارت آفت بیشتر است، زیرا درختان برگ کمی دارند و لاروهای آفت به دلیل زمستان گذرانی، گرسنه هستند و در سنین بالاتر (سنین 4 و 5) نیز تغذیه بیشتری دارند. حشرات کامل در خردادماه ظاهر می‎شوند. بعد از جفت گیری، پروانه ماده، تخم‎های خود را ترجیحاً در سطح رویی برگ قرار می‎دهد و روی تخم‎ها را با موهای انتهای شکم می‎پوشاند. بعد از تفریخ تخم، لاروهای جوان از پارانشیم برگ تغذیه می‎کنند. لاروهای سن سوم (به ندرت سن چهارم) تا اواسط فروردین سال بعد زمستان‎گذرانی می کنند و غیرفعال هستند. در تابستان، لاروهای سن اول تا سوم فعال هستند و معمولاً فقط از پارانشیم فوقانی برگ تغذیه می کنند، بنابراین خسارت در این زمان، کمتر به نظر‎ می‎رسد.نتیجه‎گیری: شب‎پره گزنده بلوط در صورت شدت آلودگی زیاد درختان بلوط، می‏تواند خسارت های زیادی را ایجاد کند. در اثر فعالیت برگ خواری شب پره گزنده بلوط، درختان عاری از برگ شده، با از بین رفتن منابع تأمین‎کننده انرژی، درختان به تدریج ضعیف شده و مستعد حمله آفات چوب خوار و پوست خوار می شوند. این آفت هر چند سال یک بار حالت طغیانی پیدا می کند و قابلیت خسارت زایی زیادی دارد. بهترین روش برای مدیریت آفت، جمع‎آوری لانه‎های لاروی در اواخر پاییز و اوایل بهار (قبل از خروج لاروها از پناهگاه زمستانه) از روی درختان آلوده است.

کاربرد روش های کنترل کیفیت آماری در بخش بهداشت و درمان، روز به روز در حال گسترش است. در کاربردهای متداول کنترل فرایند آماری، کیفیت فرآیند یا محصول توسط رابطه بین دو یا چند متغیر بیان می شود. این دسته از مسائل در قالب مفهومی به نام «پروفایل» مورد بررسی قرار می گیرند و نقش مهمی در فرآیند کنترل آماری ایفا می کنند. با وجود استفاده موردی موفق از روش پایش پروفایل ها در صنعت، این روش تاکنون در بهداشت و درمان برای پایش بیماری ها مورد استفاده قرار نگرفته است. در این مقاله، پایش پروفایل، در دو فاز I و II، بر روی تست عملکرد ریه یک بیمار انجام گرفت. از مدل های پروفایل، رگرسیون چند جمله ای برای این مطالعه مناسب تشخیص داده شد و از بین روش های موجود در پایش پروفایل های چند جمله ای ، روش آماره F در فاز I، و روش چند جمله ای های متعامد در فاز II، انتخاب شدند. اجرای یک مطالعه موردی واقعی نشان داد که این روش در بهبود بهداشت و درمان نیز مناسب و کارامد است.

سابقه و هدف: درختان راش بومی جنگل های شمال ایران (Fagus orientalis Lipsky) یکی از با ارزش ترین گونه های جنگلی محسوب می شوند. راشستان های شمال ایران جزء جنگل های بسیار ارزشمند پهن برگ سبز تابستانه واقع در نیم کره شمالی هستند، زیرا از طرفی این راشستان ها با زادآوری طبیعی بوجود آمده اند و از طرف دیگر با توجه به اینکه مربوط به دوران سوم زمین شناسی می باشند، جزء جنگل های کهن کره زمین به شمار می آیند. قارچ Biscogniauxia nummularia (Bull.) Kuntze قارچی با ماهیت اندوفیتی است که در شرایط مطلوب بعنوان قارچی بیمارگر عمل نموده و باعث ایجاد شانکر نواری (که معمولا تحت عنوان شانکر زغالی شناخته می شود) در گونه های راش می گردد. بیماری در درختان متاثر از تنش ایجاد می شود و بویژه دماهای گرم و خشکسالی های طولانی تابستان شرایطی مطلوب برای ایجاد بیمارگری در قارچ مذکور است.مواد و روش ها: طی بازدیدهای میدانی از راشستان های منطقه سنگده استان مازندران، درختان راش دارای علائم شدید شانکر زغالی، مشاهده شد. علائم بیماری به صورت لکه های گرد تا نواری سیاه رنگ برروی تنه و شاخه ها، هم چنین خشکیدگی و سرشکستگی در درختان راش منطقه قابل رویت بود. نمونه های متعدد از نسوج آلوده درختان جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. اسلایدهای میکروسکوپی از استرومای قارچی مستقر شده روی پوست درخت، تهیه و بر اساس کلیدهای معتبر شناسایی، مورد مشاهدات میکروسکوپی قرار گرفت. همچنین نمونه ها بر روی محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار کشت شده و عامل بیماری زا پس از خالص سازی با تکنیک های نوک ریسه و تک اسپور، با استفاده از بررسی های میکروسکوپی و صفات مورفولوژیکی شناسایی شد.نتایج و یافته ها: نتایج بررسی ها نشان داد قارچ عامل بیماری  Biscogniauxia nummulariaبوده که باعث خسارت شدید به درختان راش شده و پیش از این در بسیاری از کشورهای اروپایی به عنوان عامل شانکر زغالی راش شناسایی شده است. این گونه قارچی با داشتن برخی خصوصیات ریخت شناسی ویژه شامل داشتن استرومای نامسطح، دهانه پرتیس (Ostiole) تقریبا هم سطح با استروما و دارای پرز یا کرک، و آبی شدن نوک آسک در معرف های یدین و ملزر، شناسایی و از سایر گونه های نزدیک، تفکیک شد. بر اساس نتایج این تحقیق، این اولین گزارش از قارچ B. nummularia به عنوان عامل بیماری شانکر زغالی راش از ایران است. این قارچ بیشتر چرخه زندگی خود را به صورت اندوفیتی سپری کرده و تحت شرایط محیطی نامطلوب و بویژه تنش خشکی، از فیزیولوژی تغییر یافته میزبان بهره برده، به بافت میزبان حمله می کند و شانکرهایی روی تنه و شاخه ایجاد نموده، در درختان راش بالغ نیز منجر به پوسیدگی چوب می شود.نتیجه گیری: ارتباط مستقیم میان پیامدهای تغییرات اقلیمی بویژه تنش آبی و دمایی در میزبان و توسعه پاتوژن های جنگلی در مورد چندین قارچ بیمارگر مهم و کلیدی از جمله قارچ B. nummularia توسط محققین مختلف در دنیا گزارش شده و مشخص شده است تنش های محیطی نقش مهمی در توسعه و شدت بیماری حاصل از این قارچ روی درختان راش در نقاط مختلف دنیا دارد. در این میان، بعنوان یکی از الزامات مدیریت بیماری، شناسایی ویژگی های فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیت های این قارچ در کشور و شناسایی پراکنش و فراوانی بیماری می باشد که می تواند در گزینش استراتژی های مدیریت آن نیز بسیار مفید باشد. از سوی دیگر، با توجه به پیش بینی تغییرات نامطلوب اقلیمی پیشرونده در آینده که عامل مهم توسعه بیماری محسوب می شوند، نظارت مداوم بر تغییرات جاری در رویشگاه های طبیعی راش باید در برنامه های پایش اکوسیستم های جنگلی به منظور پیش بینی تغییرات آتی، پیامدهای اکوسیستمی احتمالی و به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از مدیریت پایدار جنگل گنجانده شود.سابقه و هدف: درختان راش بومی جنگل های شمال ایران (Fagus orientalis Lipsky) یکی از با ارزش ترین گونه های جنگلی محسوب می شوند. راشستان های شمال ایران جزء جنگل های بسیار ارزشمند پهن برگ سبز تابستانه واقع در نیم کره شمالی هستند، زیرا از طرفی این راشستان ها با زادآوری طبیعی بوجود آمده اند و از طرف دیگر با توجه به اینکه مربوط به دوران سوم زمین شناسی می باشند، جزء جنگل های کهن کره زمین به شمار می آیند. قارچ Biscogniauxia nummularia (Bull.) Kuntze قارچی با ماهیت اندوفیتی است که در شرایط مطلوب بعنوان قارچی بیمارگر عمل نموده و باعث ایجاد شانکر نواری (که معمولا تحت عنوان شانکر زغالی شناخته می شود) در گونه های راش می گردد. بیماری در درختان متاثر از تنش ایجاد می شود و بویژه دماهای گرم و خشکسالی های طولانی تابستان شرایطی مطلوب برای ایجاد بیمارگری در قارچ مذکور است.مواد و روش ها: طی بازدیدهای میدانی از راشستان های منطقه سنگده استان مازندران، درختان راش دارای علائم شدید شانکر زغالی، مشاهده شد. علائم بیماری به صورت لکه های گرد تا نواری سیاه رنگ برروی تنه و شاخه ها، هم چنین خشکیدگی و سرشکستگی در درختان راش منطقه قابل رویت بود. نمونه های متعدد از نسوج آلوده درختان جمع آوری و به آزمایشگاه منتقل شد. اسلایدهای میکروسکوپی از استرومای قارچی مستقر شده روی پوست درخت، تهیه و بر اساس کلیدهای معتبر شناسایی، مورد مشاهدات میکروسکوپی قرار گرفت. همچنین نمونه ها بر روی محیط کشت سیب زمینی دکستروز آگار کشت شده و عامل بیماری زا پس از خالص سازی با تکنیک های نوک ریسه و تک اسپور، با استفاده از بررسی های میکروسکوپی و صفات مورفولوژیکی شناسایی شد.نتایج و یافته ها: نتایج بررسی ها نشان داد قارچ عامل بیماری  Biscogniauxia nummulariaبوده که باعث خسارت شدید به درختان راش شده و پیش از این در بسیاری از کشورهای اروپایی به عنوان عامل شانکر زغالی راش شناسایی شده است. این گونه قارچی با داشتن برخی خصوصیات ریخت شناسی ویژه شامل داشتن استرومای نامسطح، دهانه پرتیس (Ostiole) تقریبا هم سطح با استروما و دارای پرز یا کرک، و آبی شدن نوک آسک در معرف های یدین و ملزر، شناسایی و از سایر گونه های نزدیک، تفکیک شد. بر اساس نتایج این تحقیق، این اولین گزارش از قارچ B. nummularia به عنوان عامل بیماری شانکر زغالی راش از ایران است. این قارچ بیشتر چرخه زندگی خود را به صورت اندوفیتی سپری کرده و تحت شرایط محیطی نامطلوب و بویژه تنش خشکی، از فیزیولوژی تغییر یافته میزبان بهره برده، به بافت میزبان حمله می کند و شانکرهایی روی تنه و شاخه ایجاد نموده، در درختان راش بالغ نیز منجر به پوسیدگی چوب می شود.نتیجه گیری: ارتباط مستقیم میان پیامدهای تغییرات اقلیمی بویژه تنش آبی و دمایی در میزبان و توسعه پاتوژن های جنگلی در مورد چندین قارچ بیمارگر مهم و کلیدی از جمله قارچ B. nummularia توسط محققین مختلف در دنیا گزارش شده و مشخص شده است تنش های محیطی نقش مهمی در توسعه و شدت بیماری حاصل از این قارچ روی درختان راش در نقاط مختلف دنیا دارد. در این میان، بعنوان یکی از الزامات مدیریت بیماری، شناسایی ویژگی های فنوتیپی و ژنوتیپی جمعیت های این قارچ در کشور و شناسایی پراکنش و فراوانی بیماری می باشد که می تواند در گزینش استراتژی های مدیریت آن نیز بسیار مفید باشد. از سوی دیگر، با توجه به پیش بینی تغییرات نامطلوب اقلیمی پیشرونده در آینده که عامل مهم توسعه بیماری محسوب می شوند، نظارت مداوم بر تغییرات جاری در رویشگاه های طبیعی راش باید در برنامه های پایش اکوسیستم های جنگلی به منظور پیش بینی تغییرات آتی، پیامدهای اکوسیستمی احتمالی و به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از مدیریت پایدار جنگل گنجانده شود.

یکی از دغدغه های اصلی مولانا در مثنوی شرایط حصول شناخت، محدودیت و موانع تحقق آن است. توجه او به مسئلۀ شناخت و ابعاد چندگانۀ آن آرای او را به مرز تفکرات نوین در باب دانش فراشناختی نزدیک می کند. مسئلۀ شناخت برای مولانا مسئله ای چنان جدی است که هر روایت و داستانی درگیر یکی از مسائل شناخت و پیچیدگی های آن است. مقالۀ حاضر با روشی توصیفی تحلیلی نشان می دهد که دانش فراشناختی یعنی نظارت و پایش شناختی از اصول مهم مثنوی مولوی است. بسیاری از کارکردها و بنیان های فراشناختی در مثنوی قابل ردیابی است که در این مقاله دو بنیان فراشناختی «طرح واره» و «نظام انگیزش شخصی» و دو کارکرد «نظارت بر فرایند شناخت» و «آگاهی از موقعیت شناخت» بررسی شد و نشان خواهد داد مثنوی مولوی به دلیل دربرگرفتن نظارت، ارزیابی، پایش و آسیب شناسی شناخت، اثری دارای ارزش فراشناختی و شناخت شناختی است. این آگاهی نسبت به شرایط حصول شناخت، مولوی را به نقد شناخت های تقلیل گرایانه و تک ساختی می رساند.

لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.

بررسی کودکان کوتاه قدرشد از خصوصیات بیولوژیک هر موجود زنده است. در سالهای اخیر موضوع رشد کودکان مورد توجه خانواده ها قرار گرفته است. اختلال رشد می تواند علامتی از یک بیماری مهم باشد. لذا هر کودک با کوتاهی قد باید بطور جدی بررسی شود. قبل از بحث در مورد کوتاهی قد لازم است مختصری درباره رشد طبیعی یادآوری شود.

روش های رایج کنترل گیرش، سخت شدگی، روند کسب مقاومت بتن، آزمایش های تعیین زمان گیرش ملات ISIRI 392 و بتن ISIRI 6046 و تعیین مقاومت فشاری بتن ISIRI 3206 می باشد. به نظر می رسد این روش های فیزیکی و مکانیکی با چارچوب عملی معین و قراردادی، بطور کامل رفتار بتن و روند تغییرات حالات فازها طی فرآیند هیدراته شدن را نمایش نمی دهد؛ لیکن با روش کنترل مقاومت الکتریکی بتن، امکان این پایش میسر می باشد. از این رو در این مطالعه به این موضوع بطور بومی پرداخته شد و یک عملیات آزمایشگاهی گسترده طراحی گردید. در مرحله اول 11 نمونه سیمان تهیه شدند که مقادیر فازهای آنها تنوع داشتند، اما به واسطه سیمان سازی آزمایشگاهی، نرمی و دانه بندی آنها شرایط تقریبا یکسانی داشت. آنالیز فیزیکی و شیمیایی نمونه های سیمان صورت گرفت. در مرحله بعد 22 مخلوط بتنی با 11 نمونه سیمان تهیه گردید، بطوریکه 11 مخلوط با عنوان شاهد (فاقد افزودنی) و 11 مخلوط با مقدار ثابت افزودنی فوق روان کننده (بر پایه پلی کربوکسیلات) بودند. بر روی مخلوط های بتنی آزمایش های تعیین مقاومت فشاری بتن سخت شده 7، 28 و 90 روزه انجام شد. همچنین آزمایش تعیین مقاومت الکتریکی انجام شد که از زمان تماس سیمان با آب تا 31 روز بعد بطور مرتب قرایت ها صورت گرفت. نتایج حاصله، نشان داد که حداقل سه قله 8، 16 و 23 روز در منحنی مقاومت الکتریکی طی مرور زمان آزمایش دیده می شود. تقریبا در همه نمونه ها مقاومت الکتریکی تا حدود 3 ساعت کاهش یافته است که زمان گیرش بتن را نشان می دهد. بر اساس نتایج این مطالعه، روابطی ارایه شد.